Τεύκρος Μιχαηλίδης “Τέσσερα χρώματα; Δεν το χωράει ο νους μου!”

2 Δεκεμβρίου 2011

Η μαθηματική απόδειξη στον αιώνα της πληροφορικής

Το 1852 ο Francis Guthrie έθεσε στον παλιό καθηγητή του Augustus De Morgan το ακόλουθο πρόβλημα: «Πόσα το πολύ χρώματα απαιτούνται για να χρωματίσουμε έναν οποιονδήποτε επίπεδο χάρτη με την προϋπόθεση δύο χώρες που έχουν κοινό σύνορο να μην έχουν το ίδιο χρώμα;» Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι τέσσερα χρώματα αρκούν και την ίδια άποψη διατύπωσαν όλοι όσοι ασχολήθηκαν με το πρόβλημα – ανάμεσα σ’ αυτούς και πολλοί εξέχοντες μαθηματικοί. Ωστόσο στα 120 χρόνια που ακολούθησαν κανένας δεν μπόρεσε να δώσει ούτε μια απόδειξη που θα καθιστούσε την εικασία του Guthrie θεώρημα, ούτε ένα αντιπαράδειγμα που θα την κατέρριπτε. Μόλις το 1975 οι μαθηματικοί Αppel και Haken δημοσίευσαν μια απόδειξη, βασισμένη σε μη επαληθεύσιμα στοιχεία από ηλεκτρονικό υπολογιστή. Η απόδειξή τους έφερε ξανά στην επιφάνεια και μάλιστα κάτω από νέο φως το παλιό ερώτημα του «τι αποτελεί αποδεκτή απόδειξη»;

Στην ομιλία του, ο Τεύκρος Μιχαηλίδης αφηγήθηκε τα περιστατικά αυτής της ιστορίας και θα παρουσιάσει τις κυριότερες απόψεις υπέρ και κατά της χρήσης των ηλεκτρονικών υπολογιστών σε μια απόδειξη. Θα γίνει και μια σύντομη αναφορά στο νέο του μυθιστόρημα «Τα τέσσερα χρώματα του καλοκαιριού» (Εκδόσεις Πόλις).

O Τεύκρος Μιχαηλίδης είναι διδάκτωρ των μαθηματικών του Πανεπιστημίου Pierre et Marie Curie. Από το 1981, διδάσκει μαθηματικά στη Μέση Εκπαίδευση. Έχει δημοσιεύσει άρθρα και μελέτες σχετικά με την διδακτική των μαθηματικών, την εισαγωγή της πληροφορικής στην εκπαίδευση και τη χρήση της αφήγησης και της ιστορίας στη διδασκαλία των μαθηματικών.

Από τις εκδόσεις Πόλις κυκλοφορούν τα βιβλία του «Μαθηματικά Επίκαιρα – Συνειρμοί διαβάζοντας την εφημερίδα» και τα μυθιστορήματα «Πυθαγόρεια Εγκλήματα» (έχει μεταφραστεί σε 6 γλώσσες) και «Αχμές, ο γιος του φεγγαριού» (Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας). Επίσης έχει συμμετάσχει με έργα του σε συλλογικούς τόμους αστυνομικών διηγημάτων. Έχει κατά καιρούς συνεργαστεί με τις εφημερίδες Τα Νέα, Ελευθεροτυπία, Ελεύθερος Τύπος και Καθημερινή.

Έχει μεταφράσει από τα Αγγλικά και τα Γαλλικά 28 βιβλία, λογοτεχνικά και επιστημονικά σχετικά με τα μαθηματικά και την ιστορία των επιστημών. Το 2006 η γαλλική κυβέρνηση του απένειμε τον τίτλο του Chevalier dans l’ Ordre des Palmes Académiques. Είναι ιδρυτικό μέλος της ομάδας Θαλής+Φίλοι και της Ελληνικής Λέσχης Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας.