Δημήτρης Α. Σωτηρόπουλος “Μπορεί κανείς να μιλήσει επιστημονικά για την πολιτική;”

16 Ιανουαρίου 2013

Η απάντηση στο ερώτημα «αν μπορεί κανείς να μιλήσει επιστημονικά για την πολιτική» εξαρτάται από το εύρος του ορισμού της έννοιας «επιστήμη». Ένας στενός ορισμός, ο οποίος θα απαιτούσε από την πολιτική επιστήμη τα εχέγγυα που εφαρμόζονται στις φυσικές επιστήμες, θα έφερνε τους πολιτικούς επιστήμονες σε δύσκολη θέση. Αν ο ορισμός της επιστήμης γίνει ευρύτερος, τότε και η πολιτική επιστήμη και οι υπόλοιπες κοινωνικές επιστήμες, περνούν το σχετικό «τεστ».

Η πολιτική επιστήμη δεν είναι καλή στο να προβλέπει τις εξελίξεις, αλλά οι αντίπαλοί της (οι οραματισμοί του μέλλοντος από ηγεσίες πολιτικών κομμάτων, ο «καφενειακός» πολιτικός σχολιασμός, το τρέχον πολιτικό «ρεπορτάζ») είναι πολύ χειρότεροι στο να προβλέπουν το μέλλον. Η πολιτική επιστήμη μπορεί τουλάχιστον να διαψεύσει αστήρικτες εκτιμήσεις για το παρελθόν και το παρόν των πολιτικών διαδικασιών και θεσμών. Σε κάθε περίπτωση, η κανονιστική πλευρά της πολιτικής επιστήμης μπορεί να ξεδιπλώσει εναλλακτικά «σενάρια» για το δέον, δηλαδή για το πώς θα έπρεπε να συγκροτηθεί πολιτικά η σύγχρονη κοινωνία, ενώ η δεύτερη, δηλαδή, η αναλυτική της πλευρά, μπορεί να διατυπώσει λίγες, αρκετά στέρεες υποθέσεις εργασίας και κυρίως να υπονομεύσει διάχυτα στερεότυπα για την πολιτική και την κοινωνία. Η μετρημένη πολιτική ανάλυση, που δεν επιδιώκει γενικεύσεις «παντός καιρού και τόπου», αλλά χρησιμοποιεί τον ορθό λόγο, την κριτική ματιά και περισσότερες από μία τεχνικές της κοινωνικής έρευνας για να διατυπώσει γενικεύσεις σε δεδομένο ιστορικό και γεωγραφικό πλαίσιο, αξίζει να θεωρείται επιστήμη.

Ο Δημήτρης Α. Σωτηρόπουλος είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης της Σχολής Νομικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπούδασε νομικά στο πανεπιστήμιο Αθηνών, κοινωνιολογία στο London School of Economics και το Yale (Ph.D.με τιμητική διάκριση, 1991). Έχει διδάξει κοινωνιολογία και πολιτική επιστήμη στο μεταπτυχιακό ίδρυμα Instituto Juan March de Estudios e Investigaciones της Μαδρίτης και στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Έχει εργασθεί ως Senior Research Fellow, στο Ελληνικό Παρατηρητήριο (The Hellenic Observatory) του London School of Economics and Political Science και έχει διατελέσει SEESOX Visiting Fellow στο Κέντρο Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης (St. Antony’s College).

Έχει δημοσιεύσει τέσσερις μονογραφίες, τις εξής: «Populism and bureaucracy», Notre Dame University Press (1996), «Γραφειοκρατία και πολιτική εξουσία», Σάκκουλας (1996), «Η κορυφή του πελατειακού κράτους», Ποταμός (2001) και «Κράτος και μεταρρύθμιση στη σύγχρονη Νότια Ευρώπη», Ποταμός (2007). Έχει συνεπιμεληθεί μαζί με τον Θ. Βερέμη τον συλλογικό τόμο «Is Southeastern Europe Doomed to Instability?», Frank Cass (2002) και μαζί με τους R. Gunther και N. Διαμαντούρο τον συλλογικό τόμο «Democracy and the State in the New Southern Europe», Oxford University Press (2006). Επίσης, έχει δημοσιεύσει άρθρα για το σύγχρονο ελληνικό κράτος, τις σχέσεις διοίκησης και πολιτικής, την κοινωνία πολιτών και το κράτος πρόνοιας σε πολλά ελληνικά και ξένα περιοδικά πολιτικής επιστήμης. Ο Δημ. Α. Σωτηρόπουλος είναι επιφυλλιδογράφος και κριτικός βιβλίου στην εφημερίδα Το Βήμα της Κυριακής.